Gouden tips om internationaal zaken te doen

Dat het in China beleefd is om te boeren en in Nederland niet, dat weten we nu wel. Maar cultuurverschillen hebben ook onwijs veel invloed op business. Internationaal zakendoen is een vak apart. Gaandeweg word je er beter in, maar er zijn ook dingen die je maar beter van tevoren kunt weten. Juist die dingen zetten wij even voor je op een rijtje.

Wat je in gedachten moet houden bij internationaal zakendoen

Het allerbelangrijkste is dat je je realiseert dat cultuurverschillen meer invloed hebben op de zaken dan je in de eerste instantie zou denken. Onderschat het belang niet! Verder gaat het er niet per se om dat je de taal spreekt, maar dat je de cultuur begrijpt. Wanneer je iets goed doet in Nederlandse termen, belooft dat niks voor zaken in Brazilië of Kenia - om maar iets te noemen. Vooral aan het begin kan het daarom helpen om je wat meer op de achtergrond te begeven en te analyseren. Hoe bewegen mensen? Welke woorden gebruiken ze? Hoe reageren mensen? Hoe is de sfeer? Wat je tot slot in gedachten moet houden: probeer de positiviteit van de cultuurverschillen in te zien. Natuurlijk is het wennen en kan het soms vervelend zijn, maar elke cultuur heeft een schoonheid en toegevoegde waarde.

Culturen in drie groepen

Culturen begrijpen kan nog knap lastig zijn. Voor internationaal zakendoen heeft Richard Lewis een model ontwikkeld waarbij hij de wereld in drie groepen indeelt:

• Lineair-actief: deze mensen werken doelgericht, zijn georganiseerd en werken volgens een strakke planning en agenda. Ze zien discussies als iets positiefs en hechten veel waarde aan feiten. Dit is dus typisch Nederlands. Denk verder aan Noord-Europa en angelsaksische landen.
   
• Multi-actief: dit zijn praatgrage en impulsieve mensen die vooral vanuit emotie en gevoel werken. Ze hechten veel waarde aan relaties en het zijn mensen-mensen. Ze doen vaak veel dingen tegelijkertijd (in tegenstelling tot lineair-actieve mensen) en vinden met agenda’s werken niet prettig. Italianen en Argentijnen zijn hier perfecte voorbeelden van. Verder noemt Lewis: Zuid-Europa, Zuid-Amerika, Midden-Oosten, India.
   
• Reactief: dit is het grootste deel van Azië en is eigenlijk het tegenovergestelde van multi-actief. Deze mensen zijn vooral goed in luisteren en vermijden discussies. Ze blijven strak bij de agenda, onderbreken elkaar niet en denken goed na voordat ze iets zeggen.

Do’s en don’ts van 5 belangrijke landen

Het model van Richard Lewis is handig om culturen beter te begrijpen. Toch verschillen culturen onderling heel erg, denk maar aan cultuurverschillen tussen Duitsland en Nederland. We hebben gekeken wat de vijf populairste bestemmingen zijn van onze relaties en uitgezocht wat de do’s en don’ts zijn van het zakendoen met die landen. Dit zijn: China, Frankrijk, Duitsland, Italië en Amerika.
 

• China
  Do’s: met een knikje/ buiging begroeten, op tijd komen, je presentatie uitgeprint hebben, formeel kleden
  Don’ts: dingen aanwijzen met alleen je wijsvinger, handgebaren gebruiken, zaken bespreken tijdens het eten
   
• Frankrijk
  Do’s: een relevant relatiegeschenk brengen zoals een boek, je excuseren voor je slechte Frans (ook al is het beter dan hun Engels), formele kleding, een stevige en korte handdruk geven
  Don’ts: te hard praten, zonder afspraak binnen komen vallen, beledigd zijn als je wordt onderbroken
   
• Duitsland
  Do’s: je goed voorbereiden (maar echt héél goed!), de oudste gesprekspartner als eerste binnenlaten, terugbuigen als je een knikje krijgt, conservatief kleden, formeel spreken, een stevige handdruk geven aan het begin en het einde van de meeting
  Don’ts: te laat komen - dan is het meteen klaar
   
• Italië
  Do’s: kleding van goede kwaliteit dragen (vooral als het een Italiaans merk is), interesse tonen in de cultuur, geduldig zijn
  Don’ts: praten over de politiek, te laat komen
   
• Amerika
  Do’s: op tijd komen, dingen schriftelijk vastleggen, elkaars voornaam gebruiken, focussen op (korte termijn) resultaten, complimentjes geven, er verzorgd uitzien, glimlachen
  Don’ts: langdradig zijn (time is money), zonder afspraak langskomen, stiltes laten vallen

Checklist: dit moet je weten!

Hopelijk hebben we je een beetje op weg geholpen met de tips voor internationaal zakendoen én lijstjes voor de vijf belangrijkste landen. Als slot willen we je graag nog een kleine checklist meegeven. Deze dingen wil je echt weten voordat je zaken gaat doen met een (nieuw) land:

1. Hoe begroet je elkaar?
2. Wie spreek je aan, wie niet?
3. Wat vraag je, wat niet?
4. Wie begint er met praten?
5. Wat accepteer je en wat niet?
6. Wanneer ga je over geld praten?
7. Hoeveel waarde wordt er gehecht aan punctualiteit?
8. Hoe moet je je kleden?
9. Voor wie moet je extra respect hebben?